ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ: ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ

2021-05-05

Ως γραφή χαρακτηρίζεται η αναπαράσταση της σκέψης μέσω του συστήματος των γραφικών συμβόλων, κυρίως πάνω στο χαρτί. Ο καθένας από εμάς διαθέτει το δικό του προσωπικό στυλ γραφής, το οποίο είναι μοναδικό και αποτελεί τον γραφικό του χαρακτήρα.


Τι ονομάζουμε δυσγραφία;

Πολλά παιδιά δυσκολεύονται να αναπτύξουν τον προσωπικό τους τρόπο γραφής και αυτό διότι αντιμετωπίζουν προβλήματα στη σχεδίαση των γραμμάτων και των συμβόλων, στον προσανατολισμό τους πάνω στο χαρτί κ.ο.κ. Αυτό ονομάζεται δυσγραφία, ανήκει σε μια κατηγορία των μαθησιακών δυσκολιών και χαρακτηρίζεται από ελλειμματική επεξεργασία στη μετατροπή των ακουστικών και των οπτικών ερεθισμάτων σε κινητικη συμπεριφορά, καθώς και από τη δυσκολία του ατόμου να παράγει αναγνώσιμη γραφή με το χέρι. 

Είναι μια επίκτητη βλάβη που σχετίζεται με το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και στα παιδιά γίνεται αντιληπτή περίπου στην ηλικία των 4-6 ετών, όταν δηλαδή ξεκινάει το παιδί να γράφει. 


Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της δυσγραφίας;

Χαρακτηριστικά της δυσγραφίας που μπορεί να παρατηρήσει ένας γονιός ή ο εκπαιδευτικός του παιδιού είναι τα εξής:

  • Δυσανάγνωστο κείμενο
  • Ελλιπή σχηματισμό γραμμάτων, όχι σωστά κατασκευαστικά
  • Γράμματα που δεν έχουν σωστή θέση πάνω στη γραμμή
  • Μη τήρηση των διαστημάτων μεταξύ των λέξεων
  • Όχι ομοιογένεια στην κλίση και το μέγεθος των γραμμάτων
  • Ασυνέπεια στη μορφή γραφής του ίδιου γράμματος
  • Ανάμειξη κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων μέσα στην πρόταση
  • Διστακτική γραφή


Η δυσγραφία χωρίζεται σε τρεις τύπους:

  1. Δυσλεκτικού τύπου δυσγραφία: σε αυτή τη μορφή δυσγραφίας έχουμε δυσανάγνωστο κείμενο σε ελεύθερη μορφή, δυσκολία στην προφορική ορθογραφία των λέξεων, ευανάγνωστο κείμενο όταν γίνεται από αντιγραφή, καλό σχέδιο στην ζωγραφική και φυσιολογική ταχύτητα επίκρουσης των δακτύλων.
  2. Ανεπαρκούς κινητικού συντονισμού: εδώ παρατηρείται δυσανάγνωστο κείμενο σε αυθόρμητη γραφή, δυσκολία στην αναφορά των λέξεων, δυσανάγνωστο κείμενο από αντιγραφή, ανώριμο σχέδιο στην ζωγραφική και μη φυσιολογική ταχύτητα επίκρουσης των δακτύλων.
  3. Διαταραχής αντίληψης του χώρου: δυσανάγνωστο κείμενο σε αυθόρμητη γραφή, δυσκολία σε προφορικές λέξεις, δυσανάγνωστο κείμενο από αντιγραφή, φτωχό σχέδιο ζωγραφικής και φυσιολοφική ταχύτητα επίκρουσης των δακτύλων.


Μπορεί η δυσγραφία να επηρεάσει έναν μαθητή;

Στο ερώτημα του αν η δυσγραφία μπορεί να επηρεάσει την σχολική επίδοση του παιδιού, η απάντηση είναι θετική, καθώς μπορεί να υπάρξει:

  • Αργό γράψιμο, με αποτέλεσμα να μένει πιο πίσω από τα υπόλοιπα παιδιά μέσα στην τάξη
  • Ελλιπή σύνθεση κειμένου
  • Χάσιμου του ειρμού στη σύνθεση κειμένου
  • Δυσκολία στο κράτημα σημειώσεων, κυρίως προφορικών
  • Μη ολοκλήρωση γραπτών εργασιών μέσα στη τάξη, π.χ. σε κάποιο διαγώνισμα
  • Άρνηση για γράψιμο
  • Ματαίωση του παιδιού
  • Αναχαίτιση της ανάπτυξης του γραπτού λόγου


Πως αντιμετωπίζεται η δυσγραφία;

Για την αποκατάσταση της δυσγραφίας ο εργοθεραπευτής θα σχεδιάσει το κατάλληλο εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα παρέμβασης για το παιδί, το οποίο θα παρέχει ποκίλες αισθητηριοκινητικές δραστηριότητες, δραστηριότητες κινητικού συντονισμού, ρυθμού, ενδυνάμωσης της άκρας χείρας και οπτικής αντίληψης, καθώς θα παρέχει και συμβουλές προς το παιδί και τους γονείς που θα σχετίζονται με τη σωστή οργάνωση του χώρου όπου το παιδί θα κάθεται για να γράφει, καθώς και συμβουλές για τη σωστή λαβή και χρήση του γραφικού εργαλείου ή του τετραδίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αντιμετώπιση της δυσγραφίας θα είναι πιο αποτελεσματική όταν αυτή ξεκινήσει από νωρίς, όπου το παιδί δεν θα έχει αυτοματοποιήσει το γράψιμο του και η διαδικασία αλλαγής θα είναι πιο εύκολη για το ίδιο. 

Τέλος, να θυμόμαστε πάντα ότι ο γραφικός χαρακτήρας του καθενός είναι μοναδικός και αποτελεί την πυξίδα της προσωπικότητας μας. Αφήστε το παιδί να δώσει ταυτότητα και ύφος στα γράμματα του, πάντα όμως μέσα στα πλαίσια ενός ευανάγνωστου και σωστά διατυπωμένο γραπτού.

Κυριαζή Μαρία, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SI, BScOT-Συγγραφέας-OT blogger